Nummer 1 schrijfwedstrijd – Dennis Biesma

/in , /door

Tot in de sterren

Lieve Manon,

Ik doe nu even alsof het precies zes jaar en een dag geleden is. De dag voordat jij zelfmoord pleegde. Wat ik je toen had moeten vertellen en wat ik je nu graag alsnog wil vertellen, is dat het oké is. We hoeven inderdaad geen haast te maken en ik kan ermee leven als we het nog even geheim houden. Richting je ouders zal ik een gewone vriendin zijn. Als we over straat lopen zal ik niet meer van je vragen om mijn hand vast te houden. We kunnen onze momentjes ook plannen. Bij mij op de zolderkamer of misschien als we samen een keer een weekend weg kunnen gaan. Je wilde toch graag naar Berlijn? God, ik zou er zoveel voor over hebben om zelfs alleen dat éne weekend nog met jou te kunnen doorbrengen.

Het was oneerlijk om mijn persoonlijke situatie op jou te projecteren en te verwachten dat je net als ik zulke drastische beslissingen zou nemen. Voor mij kostte het jaren. Waarom zou ik er in hemelsnaam ervan uit mogen gaan dat ik jou zou kunnen dwingen om die stap te nemen? Nooit, maar dan ook echt nooit, had ik je moeten vragen om te kiezen tussen mij en je ouders. Ook al houden ze je al jaren krampachtig in de kast, het blijven je ouders.

Je moeder is trouwens nog steeds enorm boos op mij. Ze verwijt het mij. Een jaar geleden had ik ook een brief op je graf achtergelaten. Toen ik wegliep zag ik haar in de verte aan komen lopen, traditioneel in het zwart gekleed en volgens mij in precies dezelfde outfit als die ze op jouw begrafenis droeg. Ze verscheurde mijn brief meteen toen ze hem zag. Ik ben later teruggegaan om de stukjes papier bij elkaar te rapen en diezelfde avond heb ik ze in een wensballon naar de sterren gestuurd. Ik hoop dat je mijn zoetsappige gedicht nog enigszins mooi kon vinden.

Ik mis je en het lijkt ook niet minder te worden. Je komt nog steeds voor in mijn dromen. Vorige week lag je ineens weer naast mij met je pretoogjes. En ik zou zweren dat jij mij vanuit het universum achtervolgt. Het maakt echt niet uit waar ik tegenwoordig een bagel met zalm en roomkaas bestel, maar er zitten altijd kappertjes op. Jij had er een gruwelijke hekel aan, maar je vond het zo leuk om mij te zien genieten. Ben jij dat echt? Zit je stiekem daarboven naar mij te lachen? Het zou echt weer iets voor jou zijn. Niet gelovig zijn en dan toch vanuit een hiernamaals jezelf op deze manier aan mij laten zien.

Drie maanden geleden heb ik mijn studie afgerond. Jij zei altijd dat ik moest gaan studeren en ik heb het gedaan. Wees alsjeblieft trots op mij. Op de uitreiking droeg ik de ketting die je aan mij had gegeven. Zo kon je er toch nog een beetje bij zijn.

Ik hou van je. Tot in de sterren.

– Laartje

 

Lees hier de brief van de nummer 2:
Lieve dochter – Marianne Nijhuis

Lees hier de brief van de nummer 3:
Lieve Sammie – Ingrid Oosten

Meer informatie over de schrijfwedstrijd

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Nummer 2 schrijfwedstrijd – Marianne Nijnuis

/in /door

Lieve dochter

10-12-2021, Emmeloord

Lieve dochter,

Ik kon in jouw eerste moment op aarde slechts een vluchtige blik op je werpen voordat je gewikkeld in doeken de ruimte uit werd gedragen waar ik van jou beviel. Ik zag nog net het witte roze-blauw gestreepte mutsje. Ik hield direct van je. Ik hield al van je voordat je werd geboren. Jouw hart zat onder het mijne, jouw buik was verbonden aan de mijne.

Mijn vader verbood het me. Ik mocht jou niet houden. ‘Zo’n bastaardkind komt er niet in.’ Ik heb nog geprobeerd te trouwen met jouw vader. Zodra hij hoorde dat ik in verwachting was liep hij weg. Ik heb hem nooit meer gezien.

Leeg kwam ik thuis, met de bus, een dikke prop maandverband in mijn broek. Jij ging naar een pleeggezin. Ik heb gefantaseerd over het liefste gezin op aarde. Waar het geloof slechts liefdevol aanwezig was. Een moeder die jou opving als je gevallen was met je fietsje. Die jou een pleister op je knie plakte en een kusje op je voorhoofd gaf. Die ’s middags wanneer je uit school kwam klaar zat met thee en heerlijk geurende, zelfgebakken koekjes. Intens jaloers was ik op hen. Zij zagen jouw eerste lachje, jouw eerste stapjes, jouw eerste brommervriendje.

Nadat ik klaar was met mijn opleiding, de PABO, ging ik aan de slag. Ik zorgde voor andermans kinderen alsof ik jou zo kon vervangen. Ik plakte pleisters en gaf kusjes op ontelbare voorhoofden. Ik trouwde en kreeg kinderen. Ik houd van ze, veel. Maar nooit was jij uit mijn gedachten. Hun oudste zus.

Twintig jaar na jouw geboorte knakte ik. Ik kon niet meer. Dagenlang lag ik op bed te staren naar de kleine barstjes aan de rand van het plafond en de gele vlek, precies in het midden. Na tien dagen stond ik op en deed wat ik twintig jaar geleden had moeten doen. Ik ging op zoek naar jou. Ik heb gebeld met hemel en aarde. Uiteindelijk kwam ik via de ombudsman terecht bij een organisatie die bemiddelt in adoptiekinderen en hun biologische ouders. Zij achterhaalden jouw gegevens. Die mag ik niet hebben. Privacywetgeving. Ik mocht een brief schrijven, deze. Ze hebben me beloofd deze brief aan jou te geven.

Ik hoop met heel mijn hart dat jij deze brief in handen krijgt en durft te lezen. Dat het je antwoorden geeft op vragen die je ongetwijfeld al lang hebt. Waarom ben je afgestaan? Ik had toen sterker moeten zijn. Ik had tegen mijn vader in moeten gaan. Ik dacht dat ik geen keuze had.

Ik schrijf hieronder mijn e-mailadres en mijn telefoonnummer. Ik droom en ik hoop dat je contact met me zult zoeken.

Heel veel liefs,

Sanne Rijssen-Boer

Jouw moeder

 

Lees hier de brief van de nummer 1:
Tot in de sterren – Dennis Biesma

Lees hier de brief van de nummer 3:
Lieve Sammie – Ingrid Oosten

Meer informatie over de schrijfwedstrijd

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Nummer 3 schrijfwedstrijd – Ingrid Oosten

/in , /door

Lieve Sammie

Lieve Sammie

Hoe kan het dat je gisteren nog een klein hummeltje was dat naar babylotion rook en dat vandaag je koffers in de gang staan? De weide wereld lonkt. Je wilt zien en ontdekken. Je wilt weg uit deze veilige stad, omdat het saai en voorspelbaar is. Je wilt de liefde proeven. Maar ik wil het niet. Mijn moederhart huilt. Ik wil je opsluiten in je kamer en zorgen dat je mij niet verlaat. Ik wil je bij me houden en zorgen dat jou niets overkomt.

Ik snap het wel. Je doet precies wat ik ook heb gedaan. Wat ik mij toen niet realiseerde, is dat er dertig jaar geleden ook een moederhart huilde. Mijn moeder heeft mij laten gaan. Gaf een zoen op mijn voorhoofd en zei dat ik moest genieten. Kan ik dat morgen ook als we samen op Schiphol staan? Kan ik je rustig en beheerst laten gaan?

Je rolt met je ogen als ik vraag of je niks vergeten bent. Je wilt geen hulp. Als klein meisje dat amper kon staan, wilde je al geen hulp. Dan maar vallen en opnieuw beginnen. Zolang je alles zelf mocht doen, was dat geen probleem. Als tweejarige zei je bij alles ‘nee’. Anderen zeiden dat het een fase was, ik wist toen al dat het geen fase was, maar karakter.

Leer maar vallen. Leer maar opstaan. Heb lief. Leef onbezonnen. Zoek je grenzen op. Ga eroverheen. Maak fouten. Grote fouten, die pijn doen. Lach, huil, kus en vrij. Leef. Ik wil het allemaal. Echt waar.
Maar ik wil je ook helpen bij het opstaan, je behoeden voor fouten, je de oplossing aandragen. Ik wil dat niemand je pijn doet.
Die strijd scheurt mijn hart in tweeën.

Zoals de Libanese schrijver Kahlil Gibran zei:
“Je kinderen zijn je kinderen niet.
Zij komen door je, maar zijn niet van je,
En hoewel ze bij je zijn, behoren ze je niet toe.”

Lieve Sammie, als ik soms al bang voor je ben omdat je dwars door mij heen kijkt, hoe zullen anderen je dan ontmoeten? De mensen die jouw pad dwarsbomen wens ik hele snelle benen toe. Ik weet dat jij je eigen weg zult volgen. Ik weet dat je sterk bent en kwetsbaar tegelijk. Ik weet dat je trouw aan jezelf blijft. Ik weet dat je het redt, ook zonder mij.
Mocht ik morgen een traan laten bij ons afscheid. Weet dan dat ik huil omdat ik je mis. Want hoe groot je ook bent, hoe zwart je jouw haren ook verft, hoe hard je de wereld ook tegemoet rent, je bent en blijft mijn meisje.

Een kus op je voorhoofd en geniet.

Mama

 

Lees hier de brief van de nummer 1:
Tot in de sterren – Dennis Biesma

Lees hier de brief van de nummer 2:
Lieve dochter – Marianne Nijhuis

Meer informatie over de schrijfwedstrijd

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Een kijkje in de keuken – Anna van Praag

/in , , /door

Een kijkje in de keuken van docent Anna

Mijn mailbox vult zich met huiswerk van de basisklas. Ze lopen tegen het eind van de cursus en bereiden zich voor op de slotopdracht: een af, kort verhaal van duizend woorden.

In de ochtenden schrijf ik zelf, maar in de loop van de middag verander ik van scherm. Eens even kijken wat deze studenten hebben bedacht. Na een half jaar intensief zoomen en schrijven kennen we elkaar nu wel zo’n beetje als schrijver. Ik zie dus ook meteen dat X zich er wel heel makkelijk vanaf gemaakt heeft en alle eerdere waarschuwingen (hou het klein! een kort verhaal is geen miniboek! show don’t tell!) aan zijn laars heeft gelapt. Een paar andere opzetten zijn veelbelovend, dat van Y is ronduit verrassend: totale stijlbreuk. Ik stuur haar een mooie klassieker op ter inspiratie voor dit nieuwe pad. Maar dan is daar de Vlaamse J, die vaaks iets sprankelends heeft als ze schrijft. Iets authentieks waar we altijd naar op zoek zijn. Ikzelf natuurlijk ook, you teach best what you need to learn most, zei mijn vader altijd. J’s synopsis is simpel maar af en ik weet meteen dat juist zij dit mooie plotje kan uitwerken. Dit wordt een heerlijk kort verhaal, waar ze mogelijk nog wel een verhalenwedstrijd mee kan winnen.

En dan betrap ik me op iets: een flits van spijt, misschien zelfs jaloezie. Nu is dit idee verzonnen, nu kan ik het zelf nooit meer doen.

Nog weer later, nu ik dit opschrijf, ben ik alleen nog maar trots. Ik sta hier toch maar mooi aan de basis van een nieuw klein meesterwerkje. Bijna net zo leuk als vliegen: de wind zijn onder de vleugels van iemand anders.

Anna van Praag
Meer blogjes op annavanpraag.nl en meer kijkjes in de keuken – ook over lesgeven – in haar recente brievenboek Liefdeswerk, over schrijven leven en liefde.

 

Lees de laatste blog van Anna van Praag over bloggen: Bloggen met Anna van Praag

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Vrij schrijven – Anke Kranendonk

/in , , , , , /door

Free writing

‘Nieuwe opdracht,’ zeg ik elke cursus tegen de studenten. Free writing wordt het
genoemd, maar ik hou ervan om het Nederlands in ere te houden.
Iedereen doet het braaf, en als ik daarna vraag hoe het was, wordt er volmondig
geantwoord dat het heel leuk was en verrassend.
‘Is een heel goede oefening,’ zeg ik met een ernstig gezicht, al of niet door het
Zoomscherm heen. ‘Ik kan het jullie aanraden, is eigenlijk ook een goede meditatie.’
Zelf doe ik het niet. Een beetje ’s ochtends vroeg voor de vuist weg gaan zitten
schrijven, ik heb wel wat beters te doen. Namelijk schrijven.

Totdat ik dacht: weet je wat, ik doe eens mee. Ik fantaseerde er op los, hield mijn pen
op het papier en schreef maar raak. De ene onzinzin na de andere. Leuk dat het
was! En de tijd ging snel! Veel sneller dan als ik zit te schrijven, voor het echie.

Een week later kreeg ik de vraag of ik een kort verhaal wilde schrijven. Ik pakte mijn
onzin stukje erbij en dacht: zal ik kijken of ik hiermee…?
Maar wie dan en wat en waarom en waar en wat voelt ie en hoe ziet ie eruit en wat
wil hij en wat allemaal nog meer?
Deze zaken bedacht ik op mijn eigen meditatiemanier, wandelend in de duinen.
Thuisgekomen pakte ik een blocnote en pen, zette de wekker op tien minuten en
begon te schrijven. Dat is de enige opdracht die ik mezelf heb gegeven: Je verdeelt
het verhaal in stukken, je weet het begin en het eind, je kent je personages en nu
laat je komen wat er komt. In tien minuten. En de volgende dag weer en weer. En als
je de smaak te pakken hebt, doe je meerdere tien minuten op een dag. Tot je genoeg
stukjes hebt.
Ik heb ze achter elkaar gezet, mooie lassen gemaakt, wat geschaafd en verbeterd en
zie eens aan: Mijn korte verhaal is klaar. In de zomer verschijnt het in een zonnige
verhalenbundel.
Leve het vrije schrijven

 

Meer over Anke Kranendonk: klik hier

Lees de laatste blog van onder andere Anke over schrijftips: Schrijftips per genre door onze docenten

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

 

Hoe win je een schrijfwedstrijd? – Tania Heimans

/in /door

De gouden tips

Meedoen aan een schrijfwedstrijd is een leuke en uitdagende manier om je schrijfvaardigheden te testen en aan te scherpen, schreef mijn collega docent Martijn Lindenboom. Zelf vond ik het helemaal niet zo leuk en uitdagend. Ik begon met schrijven omdat het me vrijheid gaf. In mijn verhalen hoefde ik nu eens niet met de verwachtingen van anderen bezig te zijn. Waarom van schrijven dan een wedstrijd maken? Ik blokkeerde direct bij het idee. En toch. Misschien kon het me over mijn faalangst heen helpen. Verhalen bestaan immers pas echt als ze worden gelezen. Misschien kon ik zelfs bij een uitgeverij opvallen. Of realistischer: alvast leren omgaan met afwijzingen.

Inmiddels weet ik hoe je een schrijfwedstrijd kunt winnen:

  1. Doe mee. Hier een overzicht van schrijfwedstrijden.
  2. Houd je aan het reglement, maar wees creatief met het thema. Bij een wedstrijd voor spannende verhalen schreef ik over een kind dat een banaan pikte. Na talloze bloederige scènes te hebben gelezen, vond de jury dat wel zo fris en fruitig.
  3. Onzeker tijdens het schrijven? Doop je pen in die angst, daaruit kunnen de mooiste verhalen ontstaan. Die onzekerheid hoef je natuurlijk niet te benoemen, je hebt het ook niet over de inkt van je pen als je schrijft. Gebruik deze voor een verhaal dat raakt.
  4. Wees zuinig met mooie zinnen en een cliché mag soms best. Een paar juweeltjes per pagina is genoeg. Geef ze de ruimte om te schitteren en op de rest van je verhaal af te stralen.
  5. Laat zien dat jouw verhaal de moeite waard is door de beste versie in te leveren.

Hoe het mij verging? Elk verhaal van me dat verloor maakte van mij een betere schrijfster. Mijn faalangst werd mijn inkt en muze. Ik werd vaker genomineerd, won soms publicaties en geldprijzen, maar ook: een wijngaard en gratis boodschappen. De spannende verhalenwedstrijd bracht me in contact met de uitgeverij waar ik debuteerde met Hemelsleutels. Zo zie je dat je soms zelfs met een banaan raak kunt schieten.

Tania Heimans is schrijfdocent, auteur en was verschillende keren jurylid bij schrijfwedstrijden. In november organiseert de Schrijversacademie ook weer een schrijfwedstrijd. Meer informatie volgt op Social Media!

 

Lees de blog van Martijn Lindeboom over schrijfwedstrijden: Schrijfwedstrijden: scherp je vaardigheden!

Lees de laatste blog van Tania Hermans over autobiografisch schrijven: Autobiografisch schrijven

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Het motief van het behangpapier – Kathy Mathys

/in , /door

Het motief van het behangpapier

Van mijn schrijfstudenten krijg ik geregeld vragen als deze: hoeveel moet ik weten over mijn personage voor ik kan beginnen? Is het echt nodig dat ik voor elk karakter een personagedossier maak?

Niet per se. Er zijn schrijvers die nauwelijks iets weten voor ze starten. Met elke zin leren ze hun spelers beter kennen. Anderen documenteren zich zo gedetailleerd vooraf dat ze het motief van het behangpapier kennen uit de kinderkamer waarin het personage opgroeide. Welke aanpak je ook kiest, personages groeien en veranderen in de loop van het schrijfproces. Halverwege ontdek je dat zij of hij een eigen wil heeft en dat je de controle uit handen moet geven.

De negentiende-eeuwse Amerikaanse schrijver Henry James hield schriftjes bij waarin hij zijn personages liet denken, praten, bewegen. Dat was zijn voorwerk. Hij ontdekte dat het personage niet altijd deed wat hij had voorzien. Is dat voorwerk dan voor niets geweest? Beslist niet.

Ik raad je aan om op zijn minst een beetje voorwerk te doen, of dat nu in de vorm is van een personagedossier, een moodboard, een mindmap of een andere vorm die bij je past. Besteed niet te veel tijd aan je voorbereiding. Ga vooral schrijven. Beschouw je voorwerk niet als af. Je kunt je moodboard bijvoorbeeld in de loop van het schrijfproces aanvullen. Blijf flexibel en beweeg mee met je personage.

Tot slot vijf manieren om je voor te bereiden op je verhaal:

1) Trek met je personage de natuur in. Wat hoort, ziet, ruikt hij/zij? Welke herinneringen van je personage worden getriggerd?

2) Hoe reageert je personage in een heftige situatie? Stel je voor dat je personage slecht nieuws krijgt, hoe gaat hij/zij daarmee om? Kruip in het vel van je personage en ga freewriten.

3) Wat is de meest dierbare herinnering van je personage?

4) Met welk dier heeft je personage een bijzondere band?

5) Teken een plattegrond van het huis waarin je personage woont. Teken ook een plattegrond van het huis waarin je personage tijdens de kindertijd woonde. Wanneer je klaar bent, kan je de kamers aankleden met voorwerpen die belangrijk zijn voor het personage of voor het verhaal.

Kathy Mathys is schrijver, schrijfdocent en literair journalist.

 

Meer weten over Kathy Mathys?: Bekijk de website van Kathy

Lees de laatste blog van Kathy Mathys over de internationale dag van de Haiku: Een moment van dankbaarheid en verwondering

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Schrijfwedstrijden: scherp je vaardigheden! – Martijn Lindeboom

/in , /door

Schrijfwedstrijden: scherp je vaardigheden!

Door: Martijn Lindeboom, docent ‘Fantasy en sciencefiction schrijven’

Meedoen aan schrijfwedstrijden is een leuke en uitdagende manier om je schrijfvaardigheden te testen en aan te scherpen. Dat is helemaal het geval als bij een wedstrijd ook feedback op je verhaal geleverd wordt.

Naast het geven van de opleiding ‘Fantasy en sciencefiction schrijven’ bij de Schrijversacademie ben ik onder andere de schrijfwedstrijdencoördinator van Lezerscommunity Hebban.nl. Sinds een aantal jaren organiseren we op Hebban schrijfwedstrijden, in aanvulling op alle informatie en activiteiten voor lezers. We willen beide doelgroepen bedienen: de schrijvers door het bieden van de uitdaging van verschillende wedstrijden en de lezers door voor hen de beste verhalen uit die wedstrijden beschikbaar te stellen. Geselecteerde lezers helpen ook mee met het beoordelen van de inzendingen, dus de schrijvers worden zo direct aan hun doelgroep blootgesteld.

Twee van de schrijfwedstrijden die ik samen met de rest van de Hebban Crew organiseer hebben én een geldprijs (500 euro voor de winnaar) én publicatie (als Hebban ebook voor de top 5 (met publicatievergoeding) en als SAGA luisterboek (met luisterboekcontract)) én feedback voor alle deelnemers.

Het gaat dan om de Harland Awards schrijfwedstrijd (voor fantasy, sciencefiction, horror, magisch realisme en aanverwanten) en de Zilveren Strop (voor thrillers en spannende verhalen). Voor beide schrijfwedstrijden geldt een woordlimiet van 7.500 (dus een kort verhaal). De deadline van de Harland Awards is 31 oktober 2021 en die van de Zilveren Strop is waarschijnlijk begin maart 2022. Elk verhaal wordt gelezen door een groep voorselecteurs die hun oprechte feedback geven. De verhalen die tot de finale doordringen krijgen ook nog beoordelingen van de vakkundige jury. Heel veel feedback dus, ook als je niet direct hoog eindigt.

Voor ik schrijfwedstrijden ging organiseren, deed ik er aan vele mee en won ik er ook een paar. Het meedoen heeft me veel geleerd, zoals op deadline schrijven, maar ook over wat lezers waarderen en wat mijn sterke en mindere kanten waren. Ik raad alle schrijvers van de Schrijversacademie van harte aan om een keer mee te doen aan een schrijfwedstrijd, op Hebban of elders.

Wil je op de hoogte blijven, houd dan het Schrijverskanaal van Hebban in de gaten: https://www.hebban.nl/schrijven

 

Lees de blog van Tania Heimans over schrijfwedstrijden: Hoe win je een schrijfwedstrijd?

Lees de nieuwste blog van Martijn Lindeboom over zijn bundel: Van opleiding naar bundel

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Bloggen met Anna van Praag

/in , /door

Anna van Praag houdt sinds 2007 een blog bij en heeft in de loop der jaren geëxperimenteerd met verschillende subgenres. Op dit moment heeft zij gemiddeld 10.000 views per week – dat is een groter publiek dan ze met haar 20 boeken bereikt. Blogs zijn een ander genre dan romans. Er is geen recept voor – wel nogal wat valkuilen, die Anna tijdens de masterclass ‘Hoe schrijf je een succesvol blog?’ tijdens de online Schrijversdag zal onthullen. Benieuwd naar het verhaal van Anna? Lees dan snel verder.

“In december 2006 begon ik met een blog. Een reisblog indertijd, aan het begin van een wereldreis, dat meerdere malen van karakter is veranderd. Maar het is allang een constante in mijn leven: elke 3 dagen (rain or shine) schrijf ik 300 woorden volgens een redelijk beproefd recept. Inmiddels ben ik bekender door mijn blogs dan door mijn boeken, er komen duizenden lezers per week op af.

Maar daar doe ik het niet voor. Voor mij is het de ultieme vingeroefening. Ik heb er losser en vrijer door leren schrijven, ik probeer er dingen in uit. Er is altijd die stok achter de deur. Ook toen ik in Spanje woonde en er dag in dag uit werkelijk helemaal niks gebeurde, moest ik van mezelf die routine volhouden. Ik heb er dus ook beter door leren kijken.

En natuurlijk houd ik er zo af en toe ook een klusje aan over. Of een extra fan van mijn boeken.

Soms loop ik vast in een boek, dan is er altijd die innerlijke criticus, die rem die elke schrijver wel kent; dan denk ik: weet je wat, ik schrijf de volgende scène als ware het een blogje. En dan trek ik mezelf weer los.”

9x quotes over bloggen

  1. Een weblog is het meest eerlijke genre dat er bestaat en ook het meest interactieve.
  2. Bloggen is goed voor je schrijfcarrière en voor je zichtbaarheid als schrijver.
  3. Tekst die je online publiceert gaat langer mee dan een boek. “The Internet has no eraser.”
  4. “Bloggen is als vingeroefeningen voor een violist; soms zie ik het als onkruid wieden in een tuin. Het is ongelooflijk zinnig en helpt me bij mijn andere schrijven.” Schrijfster Kate Christensen.
  5. The term ‘Professionele Blogger’ is al lang geen tegenstelling meer.
  6. De kern van bloggen heeft te maken met authenticiteit en vertrouwen.
  7. De urgentie van bloggen: het besef dat je lezers altijd met één klik bij je weg kunnen gaan.
  8. Bij bloggen is consistentie alles. Het gaat niet over kortstondigheid, maar over het opbouwen van een loyaal lezerspubliek.
  9. Niet alleen bloggers zoeken het bijzondere, dat geldt ook voor bloglezers.

Zelf een succesvol blog schrijven?

Wil je leren hoe je een succesvol blog kunt schrijven? Lees alles over onze opleidingsmogelijkheden op onze website.

Hemingway en de kunst van het bewonderen

/in , , , , /door

Lees nooit een goed boek als je aan het schrijven bent’, hoorde ik laatst iemand zeggen. ‘Als er íets is dat ontmoedigend werkt…’

Een beetje waar is het wel. Vooral als je de neiging hebt om jezelf met anderen te vergelijken, en die neiging hebben wij – perfectionistisch en immer twijfelende schrijvers als wij nou eenmaal zijn – nogal eens. Als ik me realiseer dat JK Rowling vanaf de eerste regel van deel één van Harry Potter al wist hoe de laatste zin van het laatste deel zou luiden, dan zakt de moed me in de schoenen. En dat terwijl ik toch behoorlijk structureel te werk ga en overzicht heb in hoe en wat ik wil vertellen.

Als ik mezelf vergelijk met Simenon, die zijn Maigret boeken soms in een week schreef, dan ben ik maar een slome duikelaar. Terwijl er van mij vanaf mijn romandebuut drie jaar geleden een tweede roman, een novelle en een thriller zijn uitgebracht.

De taal van Palmen, de originaliteit van Grünberg, het ritme in de poëzie van Celan, bij dit alles voel ik me Klein Duimpje. Maar ook uit kleine duimpjes kunnen verhalen worden gezogen, gelukkig realiseer ik me dat ook. En ik besef tevens dat het de kunst is om naast grootheden niet te krimpen, en om jaloezie om te zetten in bewondering. In bewondering zit immers het woord wonder.

Als schrijver koester ik mijn helden, mijn rolmodellen.  Zij hebben me iets te leren. Zo herlas ik van de week Voor wie de klok luidt van Hemingway, het boek met de allermooiste seksscene uit de wereldliteratuur (hoofdstuk 13), met het mooiste hoofdstuk uit de wereldliteratuur (hoofdstuk 37). Hemingway is de meester van het vertonend schrijven. Geen emotie wordt door hem benoemd. Hij beschrijft gevoelens uitsluitend in handeling en dialoog. En hoe. Doordat de hoofdpersoon niet meer op de grond kan spugen, weten we dat hij nerveus is. Verliefdheid is een brok in de keel. En wij leven mee, en hoe. Man, man, man, wat schrijft die Hemingway fenomenaal.

Probeer dan nog maar eens iets op papier te zetten. Na het lezen van Voor wie de klok luidt kruip achter mijn computer om verder te gaan met mijn eigen boek. Even die aarzeling. Ik zal nooit… Ik kan nooit… Daarna begin ik te schrijven en merk ik dat mijn teksten meer vertonen. Trefzekere handelingen en betere dialogen ratelen uit mijn toetsenbord en ik weet: Dat is wat bewondering doet. Hemingway is door mijn erkenning van zijn grootsheid een beetje bij me ingetrokken. Hij verlamt me niet, maar geeft me vleugels.

Een diepe kniebuiging. Thank you, mister Hemingway.

Hetty Kleinloog, 23 mei 2021.

Na de succesvolle romans Volle Bloei en Volle kracht, en de kerstnovelle Een goede kerst heeft Hetty Kleinloog (1958) een thriller geschreven. De Zusjes, het eerste deel van de Kauffmann & Kauffmann reeks, is vanaf 27 mei 2021 bij de boekhandel te koop, online en in de winkel.

De Kauffmann & Kauffmann reeks gaat over de tweelingzussen Lisa en Kat Kauffmann die eigenaar zijn van een bedrijfsrecherchebureau in hartje Amsterdam. Waar Lisa – opgeleid aan de politieacademie – de regels volgt, kleurt Kat – van origine journalist – nogal eens buiten de lijntjes. Hoewel hun gespannen relatie een soepele samenwerking in de weg staat, blijken ze juist door hun zussenband de meest ingewikkelde misdrijven op te kunnen lossen. In Deel 1, De Zusjes, is Lisa tijdens een bedrijfsetentje getuige van een aanslag op de directeur en daarmee is de eerste opdracht een feit. Wanneer Kat, die het niet zo nauw neemt met de grenzen van de wet, haar zus probeert bij te staan in deze zaak, stapelen de problemen zich op.

Ervaringsblog van een student – Janna van ’t Sant

/in , , , /door

Eindelijk had ik de stoute schoenen aangetrokken en mij ingeschreven bij de Schrijversacademie voor de module ‘Columns en Blogs’. Reikhalzend keek ik uit naar de start en op zekere dag wachtte bij thuiskomst een volgepakte doos met het heldere, blauwe logo. Een beetje veel voor een bescheiden onderdeel van een schrijfopleiding. Toen ik eens wat beter keek, wat ik natuurlijk eerder had moeten doen, bleek het om een complete basisopleiding te gaan; verplicht voorgerecht met daarna een ‘horizongesprek’ en de keuze voor een specialisatie.

En zo brak de zaterdag in januari 2020 aan: het startschot voor de basisopleiding in Zwolle. Natuurlijk wilde ik op tijd zijn. Ik pakte de trein en stapte uit op het perron. Onder het motto van Loesje: “Ga je mee verdwalen, ik weet de weg”, had ik enige vertraging ingecalculeerd.

Voor mij uit wandelde een clubje van vier mensen die druk met elkaar in gesprek waren. Ik ving wat flarden op over het volgen van een opleiding. Ah, dacht ik bij mijzelf. Dat is gemakkelijk, kan ik zo achter ze aanlopen. Mijn aanname werd bevestigd, zij arriveerden bij het klooster, met mij als verstekeling in hun kielzog. Zelfverzekerd traden ze naar binnen en hingen hun jassen op aan de kapstok. Eén moest nog naar het toilet maar de andere drie liepen een grote ruimte binnen. Er waren al een stuk of tien mensen, die elkaar hartelijk groetten. Ik gaf iedereen een hand en deed al snel geen moeite meer om al die onbekende namen te onthouden. Verguld dat ik zo op tijd was, zocht ik een plekje langs de muur. De man naast mij stelde zichzelf aan mij voor als Hans. Ik zat nog maar net, toen een kennis van mijn buurman op hem afstapte en zei: ‘Hans, er gaat iets niet goed, heb je je gestoten?’ Hans murmelde dat er niks was. In het veelkleurige ruitpatroon van zijn overhemd ontwikkelde zich echter een vloeiend, rood riviertje. Onder het scherpe oog van de vrouw, zuchtte Hans en rolde zijn mouw omhoog. Kleine druppeltjes bloed welden als ondergronds kwelwater door zijn behaarde huid naar de oppervlakte. Gelaten pakte hij een zakdoek. ‘Niets aan de hand hoor,’ stelde hij de vrouw gerust, terwijl hij de zakdoek strak als een deksel op een put hield.
Mijn aandacht gleed weg naar de zaal. Zo, dus deze mensen gaan allemaal schrijven, dacht ik bij mijzelf. Het viel mij op dat het publiek uit een hoog gehalte slanke posturen met veelkleurige kleding bestond, een alternatief pluimage dat zich voortbewoog op ecologisch verantwoord schoeisel.

‘Ja, we hebben een bijeenkomst van boeren bijgewoond. Het was best spannend,’ ving ik op. ‘We hebben met spandoeken voor het stadhuis gestaan,’ klonk het uit een andere hoek.

En daar zat ik als eenling, met die ene geruststellende gedachte dat ik op tijd was. Maar had ik dan toch wat gemist bij mijn overmoedige aanmelding en was activisme ook een noodzakelijke premodule bij de Schrijversacademie?

Mijn buurman zat inmiddels met zijn armen over elkaar stilletjes rond te kijken. Beide mouwen sloten weer bij zijn pols en de morsigste van de twee bleef verscholen onder de tafel.

‘Vind je het niet vervelend, sorry hoor van dat bloed. Ik heb veel meegemaakt,’ richtte Hans zich tot mij. ‘Ik heb een CVA gehad, was helemaal verlamd en heb mij vanaf mijn bed weer helemaal terug moeten vechten. Ik slik bloedverdunners, daar kom ik nooit meer vanaf.’ Er volgde een minutieus, gedetailleerd verhaal over medisch vallen en opstaan. Ik luisterde geduldig.

Ondertussen keek ik met groeiend ongeduld naar de wijzers van de klok; bijna 13.30 uur. Er druppelden steeds meer mensen binnen. Wat een grote groep voor een dergelijke cursus en waar bleef de docent. Het stemmetje in mijn achterhoofd begon steeds harder te zoemen.

Ineens hoorde mijzelf vragen: Sorry dat ik je onderbreek maar wanneer begint nu de Schrijversacademie? Voor een kort moment klonken alleen de stemmen om ons heen, Hans slikte en zei: ‘Je zit hier toch op een regionale bijeenkomst van de Partij van de Dieren’.

Mijn buurman gedag zeggen, hem geen tekst meer gunnen, opstaan, mijn stoel achteruit schuiven, tas en jas pakken en mij diep schamen, het is een blinde vlek in mijn geheugen.

De basisopleiding bij Rudy Dek bleek een ontdekkingstocht vol verrassingen in een groep met gelijkgestemde, enthousiaste schrijvers in de dop. Inmiddels ben ik aangeland bij Manon Duintjer: Storytelling. Het enige dat mij spijt is dat ik er niet eerder aan begonnen ben.

Benieuwd naar de opleiding van Janna? Bekijk dan de opleiding Columns en blogs schrijven.

Prijswinnaars schrijfwedstrijd Bloedverwanten bekend!

/in , , /door

De prijswinnaars van de schrijfwedstrijd Bloedverwanten zijn bekend! We hebben heel veel bloedstollende verhalen ontvangen waardoor het best moeilijk was om een keuze te maken. Benieuwd naar het winnende verhaal? Lees dan snel verder!

De winnaars

De eerste prijs gaat naar Jessica van der Liende. Jessica wint een gesigneerd exemplaar van De Zusjes, een boekenbon van €50 en een online privé schrijfles van Hetty Kleinloog. De tweede prijs, een gesigneerd exemplaar van De Zusjes en een boekenbon van €25, gaat naar Stef van Overstraeten en Hélène Willems wint de derde prijs, een gesigneerd exemplaar van De Zusjes.

Van harte gefeliciteerd! Jullie krijgen nog een mailtje van ons. Benieuwd naar het winnende verhaal? Lees dan snel verder!

Het winnende verhaal

Hetty Kleinloog: “Het zesde slachtoffer heeft voor mij gewonnen, omdat het met veel oog voor detail geschreven is. Het verhaal is goed opgebouwd, is origineel en eindigt verrassend.”

Het zesde slachtoffer – door Jessica van der Liende

Haar handen trillen. Het plastic bekertje met waterige koffie kraakt in haar hand. Met haar duim en middelvinger draait ze het op zijn plek, precies op een oude koffievlek. Dan schudt ze haar handen aan weerszijden van haar lichaam in de hoop de zenuwen te bedwingen.
Rechercheur van Winsum komt binnen en schuift de stoel tegenover haar naar achteren. Het metaal schraapt over de betonnen vloer. Van Winsum draait met duim en wijsvinger aan het uiteinde van zijn snor.
‘Ben je er klaar voor?’
Anna knikt en wenst dat ze om een glaasje water had gevraagd in plaats van koffie.
‘Ik zit hiernaast en kan alles door het glas daar zien. We staan klaar om in te grijpen.’
‘Mocht dat nodig zijn’, voegt hij er snel aan toe.
Zijn elleboog wijst naar de grote spiegelwand rechts van haar. In de verhoorkamer lijkt het een spiegel. In de kamer ernaast is het een raam. Ze kent het van al die politieseries die ze heeft gekeken. Maar nog niet eerder had ze zelf met zo’n raam te maken.

Een agent met een serieuze blik in zijn ogen, opent de deur. Hij houdt de deur open voor hem, voor wie Anna al die voorbereiding heeft gedaan. De muur van haar slaapkamer hangt vol met artikelen over hem, foto’s van de plaats delict en alle knipsels die ze maar kon vinden. Al jaren schrijft ze over hem op haar misdaadblog. Zes moorden, vijf slachtoffers en één vermist vermeend slachtoffer.

Zijn ogen lijken twee donkere kraaltjes, ver achter in zijn oogkassen geduwd.
Anna’s vinger speelt met een loszittend draadje van haar broek en ondertussen duwt ze haar vuist hard op haar wiebelende been.
Wanneer hun ogen elkaar kruisen ziet ze zijn donkere ogen oplichten. Iets wat lijkt op herkenning spreekt vanuit zijn blik dat hij op haar laat rusten.
Anna haalt gauw een hand door haar haar en slaat haar ogen neer op de recorder voor haar.
‘Ik neem het gesprek op, als dat mag?’
De agent achter hem knikt.
‘Elly Brokken. Over haar wil ik het hebben. Jij blijft volhouden dat je haar hebt vermoord. En toch, ze is nooit gevonden.’
Hij denkt na. Anna bekijkt zijn asblonde gemillimeterde haar. Of is het grijs? Het is moeilijk te zien.
‘Jij hebt een mooi blog, Anna.’
Moet ze hem nu bedanken?
‘Ik wil graag een antwoord op de vraag die veel mensen al jaren bezig houdt.’
Zijn handen liggen in elkaar gevouwen voor hem op tafel. Het metaal van zijn handboeien tikt op het melamine tafelblad. Zijn vriendelijke blik wordt serieus.
‘Nog even niet. Eerst wil ik jou iets zeggen.’
Anna schuift haar stoel iets naar achteren. Ze aarzelt maar stemt toe.
Hij haalt zijn neus op en gaat verder.
‘Elly is nooit gevonden omdat ze nog niet dood is. Maar dat duurt niet lang meer.’
Zijn donkere ogen kijken haar nu recht aan. Ook de agent kijkt haar nu indringend aan.
‘Snap je wat ik bedoel…Elly?’

Heb je de smaak te pakken?

Heb je na het meedoen aan de schrijfwedstrijd de smaak te pakken? Bekijk dan eens ons aanbod met schrijfopleidingen en – specialisaties. De Schrijversacademie biedt verschillende opleidingen die iedereen met een schrijfambitie verder op weg helpen.

Lees meer

Schrijfwedstrijd Bloedverwanten

/in , , /door

De boeklancering van De Zusjes, geschreven door Hetty Kleinloog, vieren we met een schrijfwedstrijd rond het thema Bloedverwanten. Het boek De Zusjes is het eerste deel van de spannende thrillerserie Kauffmann & Kauffmann, geschreven door Hetty Kleinloog (docent op de Schrijversacademie).

Zo doe je mee!

  • Schrijf een bloedstollend verhaal van max. 500 woorden.
  • Mail je verhaal vóór 7 juni naar info@schrijversacademie.nl, o.v.v. Bloedverwanten.

Wat kun je winnen?

  • 1e prijs: Een gesigneerd exemplaar van De Zusjes, een boekenbon van €50 en een online privé schrijfles van Hetty Kleinloog.
  • 2e prijs: Een gesigneerd exemplaar van De Zusjes en een boekenbon van €25.
  • 3e prijs: Een gesigneerd exemplaar van De Zusjes.

De prijsuitreiking vindt plaats in de Week van het spannende boek dat in het kader van Zomerlezen 2021 vanaf 7 juni georganiseerd wordt. Winnaars zullen via de socials bekend worden gemaakt.

Achtergrondinformatie

Na de succesvolle romans Volle Bloei en Volle kracht, en de kerstnovelle Een goede kerst heeft onze docent aan de Schrijversacademie Hetty Kleinloog een thriller geschreven. De Zusjes, het eerste deel van de Kauffmann & Kauffmann reeks, is vanaf 27 mei 2021 bij de boekhandel te koop, online en in de winkel.

De Kauffmann & Kauffmann reeks gaat over de tweelingzussen Lisa en Kat Kauffmann die eigenaar zijn van een bedrijfsrecherchebureau in hartje Amsterdam. Waar Lisa – opgeleid aan de politieacademie – de regels volgt, kleurt Kat – van origine journalist – nogal eens buiten de lijntjes. Hoewel hun gespannen relatie een soepele samenwerking in de weg staat, blijken ze juist door hun zussenband de meest ingewikkelde misdrijven op te kunnen lossen.

In Deel 1, De Zusjes, is Lisa tijdens een bedrijfsetentje getuige van een aanslag op de directeur en daarmee is de eerste opdracht een feit. Wanneer Kat, die het niet zo nauw neemt met de grenzen van de wet, haar zus probeert bij te staan in deze zaak, stapelen de problemen zich op.
(Bron: www.kleinloog.eu)

Heb je de smaak te pakken?

Heb je na het meedoen aan de schrijfwedstrijd de smaak te pakken? Bekijk dan eens ons aanbod met schrijfopleidingen en – specialisaties. De Schrijversacademie biedt verschillende opleidingen die iedereen met een schrijfambitie verder op weg helpen.

Lees meer

10 taalfouten die bijna iedereen maakt

/in /door

De Nederlandse taal is een lastige taal en zit vol valkuilen. Een taalfout is dan ook snel gemaakt en kan iedereen overkomen, óók de zelfverklaarde taalpurist. Sommige fouten worden door vrijwel iedereen gemaakt, waardoor het bijna de norm is geworden. Ook zijn er woorden die voor je gevoel een onlogische spelling hebben of anders worden geschreven dan je ze uitspreekt.

Wij hebben een overzicht gemaakt van spelfouten die we bijna allemaal weleens maken. Benieuwd naar de 10 meest gemaakte fouten? Lees dan snel verder.

  1. Polshoogte nemen of poolshoogte nemen
    Heeft deze uitdrukking te maken met je pols of de poolster? De correcte schrijfwijze is poolshoogte nemen. De uitdrukking duidt van oorsprong op de Poolster.

    Poolshoogte is een samenstelling van pool en hoogte en betekent ‘hoogte van de hemelpool boven de horizon’. Op het noordelijk halfrond wordt de Poolster, die altijd in het noorden staat, als hemelpool gebruikt. Door de hoek met de hemelpool te bepalen, kun je berekenen op welke geografische hoogte je je bevindt. Polshoogte nemen is dus onjuist, waarschijnlijk is de verwarring ontstaan met het werkwoord polsen of de uitdrukking vinger aan de pols houden. (Bron: onzetaal.nl)
  2. Ervanuit gaan, ervan uitgaan, er vanuit gaan of ervanuitgaan
    Ervan uitgaan (ik ga ervan uit) is de enige correcte schrijfwijze. Juist is: ‘We gaan ervan uit dat het zal lukken.’ Het gaat in deze constructie om het werkwoord uitgaan: het is uitgaan van iets. Als er niet van iets staat maar ervan, wordt dat aaneengeschreven: ervan uitgaan dat (…). Omdat uitgaan een scheidbaar werkwoord is, staan de delen hiervan vaak gescheiden in de zin: ‘We gaan uit van …’, ‘We gaan ervan uit dat …’. (Bron: onzetaal.nl)
  3. Miniscuul of minuscuul?
    Minuscuul is de juiste schrijfwijze. Wist je dat het bijvoeglijk naamwoord minuscuul terug gaat op de Franse vorm minuscule, die zelf weer gevormd is naar het Latijnse bijvoeglijk naamwoord minusculus? Bij iets kleins denk je al snel aan ‘mini’. Toch is de juiste spelling ‘minuscuul’ met een u.
  4. Eengezinswoning
    Wist je dat zelfs op Funda de fout eensgezinswoning vaak gemaakt wordt? Het is echt eengezinswoning zonder de s tussen ‘een’ en ‘gezin’.
  5. Tenslotte of ten slotte?
    De schrijfwijze hangt af van de betekenis. Wanneer je ‘tot slot’ wil zeggen schrijf je ten slotte op deze manier. Tenslotte aan elkaar betekent ‘per slot van rekening’ of ‘immers’.
  6. Barbecue
    Barbecue is eigenlijk een heel simpel woord, maar het wordt heel vaak verkeerd gespeld. Misschien omdat we in het Engels vaak ‘BBQ’ tegenkomen? De correcte spelling is toch echt: barbecue.
  7. Continu of continue?
    Als je geen e uitspreekt na continu, schrijf je ook geen e op. Je schrijft dan ook: een continu gevaar en een continu proces. Continue (met slot-e) is alleen goed als je die slot-e ook hoort. Continue is dan een verbogen bijvoeglijk naamwoord, vergelijkbaar met langdurige of voortdurende. Bijvoorbeeld: een continue beweging of dat continue geklets van hem. (Bron: onzetaal.nl)
  8. Achterop de fiets
    Het woord ‘achterop’ staat gewoon in het Groene Boekje. Toch is de zin ‘Ik zit achterop de fiets’ fout, want een bijwoord dat is samengesteld uit voorzetselbijwoorden, schrijven we in één woord. Maar een voorzetselbijwoord schrijven we niet vast aan een voorzetsel dat behoort bij een woordgroep rond een zelfstandig naamwoord. Het is dus: ‘Ze zit achterop’ en ‘Ze zit achter op de fiets.’ (Bron: boekenbusiness.com)
  9. Toentertijd of toendertijd?
    Volgens onzetaal.nl zijn beide vormen correct. Wel heeft toentertijd de oudste papieren. Daarom heeft deze vorm bij veel mensen nog steeds de voorkeur.

    De vorm toendertijd is later ontstaan en komt meer overeen met de uitspraak van het woord. Misschien is ook het bestaan van indertijd, dat ‘een poos geleden, vroeger’ betekent, van invloed geweest op het ontstaan van toendertijd. Al zo’n 150 jaar komt toendertijd in kranten voor. (Bron: onzetaal.nl)
  10. Sowieso, zo wie zo of sowiezo?
    Van dit woord zie je veel varianten voorbijkomen. Toch schrijf je het met twee keer een s en zonder spaties, sowieso dus.

    Op internet kom je onder andere tegen: ‘so wie so’, ‘zowiezo’, ‘zo-wie-zo’, ‘sowiezo’, ‘zowieso’, ‘sowiso’, ‘zowizo’, ‘soïso’, ‘zoïzo’, ‘soieso’, ‘zoiezo’, ‘zo en zo’, ‘zo bij zo’, ‘sobieso’, ‘soberso’ en ‘zobiezo’. Toch is alleen de schrijfwijze sowieso correct. (Bron: onzetaal.nl)

Specialisatie Redigeren: iets voor jou?

Erger jij je aan spelfouten en lijkt het je het leuk om teksten te beoordelen, redigeren en verbeteren? Dan is de specialisatie Redigeren echt iets voor jou!

Specialisatie Redigeren

Een moment van dankbaarheid en verwondering – Kathy Mathys

/in , /door

Op 17 april is het Internationale haikudag. In mei organiseren we een workshop rond deze Japanse dichtvorm die rust brengt en een gevoel van vrede.
Een haiku is een gedicht waarin je je verwondert, waarin je weergeeft wat je met je zintuigen waarneemt.


Een haiku kan teder zijn:

tussen de spullen
van de overleden vrouw
een zakje bloemzaad

Jeanine Hoedemakers


Dankbaar:

na een paar dagen
alweer een schaal vol bramen
nog warm van de zon

Helena Wolthers


Vol verwondering:

met een lampion
in haar hand slentert de nacht
door de duinen heen

Gerrit Wassing


De haiku vraagt om compassie met de allerkleinste levende wezens:

Die vlieg niet doodslaan!
hij wringt voor u zijn handjes,
hij wringt zijn voetjes

Issa


Dille en Kamille schriftWat ik zo mooi vind aan het haikugenre is de eenvoudige taal. Die is altijd helder, terwijl het beschrevene moment toch diepzinnig is. Voor wie nog geen of weinig ervaring heeft met poëzie is het de ideale dichtvorm om uit te proberen. Het enige wat je nodig hebt is een open geest en je zintuigen. Haiku’s lezen en schrijven brengt rust en ontspanning.  Zin om het eens uit te proberen? Op 8 mei organiseert de schrijversacademie een workshop ‘Haiku’s schrijven’. Klik hier voor meer informatie en/of om je in te schrijven: https://www.schrijversacademie.nl/workshop/

Terugblik op de afgelopen Schrijversdag – door Nicole Ramsaran

/in , /door

Online schrijversdag

Maart 27, 2021

De Schrijversdag vanuit huis

Ook dit jaar starten de Schrijversdagen vanuit huis vanwege corona. Stiekem vind ik dat soms best fijn. Vanuit mijn luie stoel, pot thee ernaast en een dekbed met kat op schoot een les of een workshop volgen. Zeker als het koud en nat is buiten. De Schrijversacademie weet gelukkig heel goed hoe je een Schrijversdag online  regelt. Ik maak me dan ook geen zorgen. Toch kijk ik uit naar het moment dat we allemaal weer worden losgelaten en waarop we elkaar weer persoonlijk kunnen ontmoeten, dat we onder het nuttigen van een broodje elkaar beter leren kennen en elkaar aan een schrift vol inspiratie helpen.

Hoe ziet de Schrijversdag er online uit?

Ook deze keer geeft Manon Duintjer de aftrap met een interview van debuterend auteur, voor de Schrijversacademie geen onbekende, Nancy Olthoff. Daarna start de eerste masterclass gevolgd door een lunchbreak. In de middag draait het programma om en starten we met de tweede masterclass. De dag eindigt met het interview met gevestigd auteur Jeroen Windmeijer, wederom door Manon.

Uit onderstaande masterclasses mag je er twee kiezen. Dat is best lastig, want ze zijn allemaal erg interessant en de sprekers zijn allemaal zeer ervaren en bevlogen.

  • Wat doet een kinderboekenuitgever? Door Thille Dop
  • Wat wil de boekhandel? Door Grietje Braaksma
  • Wat doet een literair agent? Door Floor Overmars
  • Hoe pitch ik mijn verhaal? Door Ruth Bergmans
  • Wat doet een uitgever? Door Genevieve Waldmann
  • Wat doet een redacteur voor auteurs? Door Ingrid Meurs
  • Wat is Storytelling? Door Mieke Bouma

Interview – Nancy Olthoff

In juni 2020 debuteerde Nancy Olthoff, speechschrijver en tekstadviseur, met haar roman De achtbaantester, een verhaal dat zij al enige tijd in haar hart met zich meedroeg. Als speechschrijver weet ze een goed verhaal op papier te zetten voor anderen, maar zelf een roman is toch even andere koek en daarom begon ze aan een opleiding bij de Schrijversacademie. Olthoff windt er geen doekjes omheen. ‘Een boek schrijven om een boek te schrijven? Waarom? Ga dan lekker wandelen of zo.’ Voor het schrijven van een goed verhaal heb je het heilige vuur nodig stelt ze. Wees ook niet bang om te experimenteren en om op je bek te gaan. De feedback die je dan krijgt, daar heb je echt wat aan. Als gouden tip geeft ze mee om niet teveel te luisteren naar je onzekerheden en innerlijke stemmetjes. ‘Fuck de stemmetjes.’

Floor Overmars – Wat doet een literair agent?

Overmars werkt als literair agent bij Sebes en Bisseling en is eindredacteur voor de VARAgids. Ze heeft een journalistieke achtergrond en dat merk je meteen. Op een goed gestructureerde manier neemt ze ons mee in de geschiedenis van het vak literair agent, de verschillende activiteiten die de agent voor de auteur uitvoert en wat de voor- en nadelen zijn van het werken met een literair agent. Na deze workshop ben ik geheel op de hoogte van hoe een literair agent de uitgevers benadert en wat hij van de schrijver verwacht. Overmars benadrukt dat het heel belangrijk is dat je goed bij jezelf nagaat waarin jouw boek zich onderscheid van de andere boeken. En geef nooit op wanneer je iets echt heel graag wilt.

Ingrid Meurs – Wat doet een redacteur voor auteurs?

Meurs is afgestudeerd in de Algemene Letteren en werkt binnen de literaire begeleiding als redacteur en uitgever. Door haar jarenlange ervaring binnen de literaire wereld kent Meurs alle klappen van de zweep en weet ze ons goed te vertellen wat er komt kijken bij redactie. Een redacteur leest niet alleen mee, maar is ook je sparringpartner en coach. Een goede redacteur geeft je stof tot nadenken. Als bonus geeft Meurs ons ook aanwijzingen over wat er allemaal komt kijken bij het schrijven van je verhaal en waar je allemaal over na moet denken. Als waarschuwing geeft ze ons mee dat de realiteit vaak vreemder is dan fictie. Pas op met toeval.

Interview – Jeroen Windmeijer

Windmeijer is antropoloog en schrijver. Hij wordt wel eens de Dan Brown van Nederland genoemd, maar er zit wel degelijk verschil in hun boeken. Daar waar Brown zich vooral richt op de spanning laat Windmeijer de leraar in hem spreken en wil hij zijn lezer naast spanning ook kennis meegeven. Vanuit zijn studie schreef Windmeijer voornamelijk wetenschappelijke teksten. Daar komt veel onderzoek en bronvermelding bij kijken. Toen hij als luchtige tegenhanger een dagboek ging bijhouden kwam voor hem het ‘Eureka-moment’, hij mocht schrijven wat hij wilde en het hoefde niet waargebeurd te zijn. Je mag best ongeloofwaardig zijn, zolang je de lezer maar meeneemt. Maar een parkeerplaats voor de deur op de Keizersgracht te Amsterdam, dat kan echt niet. De basis van het schrijven is dat je er plezier in hebt, ongeacht of je doorbreekt of niet. Je hebt als schrijver ook een portie geluk nodig om er te komen.

Borrel

De Schrijversdag vloog weer voorbij en ik heb mijn schrift volgeschreven met nieuwe kennis, tips en tricks. Tijd voor een borrel. De heerlijke reep Tony Chocolonely van de Schrijversacademie die deze week op de deurmat viel heeft de Schrijversdag helaas niet gehaald, daar was hij veel te lekker voor. Napraten met de andere studenten kan prima via Zoom, maar ik merk toch dat zo’n middag achter een laptop voor vierkante oogjes zorgt. Ik heb dan ook het glas geheven met mijn twee kattenkinderen Billy (William Shakespeare) en (Edgar Allan) Poe. Op naar nieuwe verhalen en avonturen.

Heb je de Schrijversdag gemist? Of wil je nog een keer deelnemen om die andere leuke masterclasses te volgen? De volgende Schrijversdag is op 5 juni 2021. Hou de website in de gaten voor meer informatie. Ook niet studenten zijn van harte welkom.

Nicole RamsaranEven voorstellen

Hallo allemaal, mijn naam is Nicole Ramsaran en ik ben student aan de schrijversacademie. Na de basisopleiding ben ik de specialisatie Romans en Korte verhalen gaan volgen en in juli 2019 heb ik de specialisatie Kinderboeken schrijven afgerond. Voor volgend jaar staat Redactie op mijn verlanglijstje. In mijn vrije tijd schrijf ik korte verhalen en recenseer ik voor Business and Bubbles. Inmiddels ben ik kind aan huis bij de schrijversacademie en heb ik de titel “Ambassadeur Schrijversacademie” cadeau gekregen.

De Genesissleutel | door Jeroen Windmeijer

/in , /door

De GenesissleutelMidden in de woestijn rondom de mysterieuze Nazca-tekeningen in Peru ligt een man in de brandend hete zon. Hij is uitgedroogd en stamelt wartaal uit: ‘Het oog! Waar zijn de doden?’ In zijn notitieboekje staan vreemde schetsen, aantekeningen over ‘hemelse bezoekers’ en citaten uit het Bijbelboek Genesis.

Als de Nederlandse toeristengids Ángel en zijn Peruaanse collega Luz de man vinden, worden ze ongewild het middelpunt in deze zaak. Wat was de man in ’s hemelsnaam op het spoor? Door wie werd hij achtervolgd? Of door wát? Tijdens hun spectaculaire zoektocht door de woestijn wordt de sluier van het mysterie opgelicht en krijgen ze zicht op een alternatieve geschiedenis van de oorsprong van de mens… Maar is de wereld daar klaar voor?

Jeroen Windmeijer

Foto door Lieke van der Heide

Over Jeroen Windmeijer

Jeroen Windmeijer (1969) is antropoloog en werkte o.a. als reisleider en leraar godsdienst. Jeroen heeft een grote fascinatie voor de figuur van Jezus en voor het (vroege) christendom. Hij leest hier dan ook graag over, van proefschriften tot populair wetenschappelijk werk en van religieuze thrillers tot esoterische literatuur. Het viel hem op dat veel religieuze thrillers zich zelden of nooit in Nederland afspelen. Daarom besloot hij zelf boeken te gaan schrijven. Sinds 2019 is hij fulltime schrijver en onder contract bij uitgever HarperCollins Holland. Met zijn boeken wil hij niet alleen een spannend verhaal vertellen dat mensen vermaakt, maar hij wil ook dat mensen er iets van kunnen opsteken.

In 2015 debuteerde Jeroen succesvol met Het Petrusmysterie, een thriller waarin Romeinse en Bijbelse geschiedenis verweven worden met de geschiedenis van zijn woonplaats Leiden. Daarna publiceerde hij o.a. de thrillers: Het Pauluslabyrint, Het Pilgrim Fathers Complot, De Offers, en De Genesissleutel. Zijn werk is naar verschillende talen vertaald en er zijn wereldwijd meer dan 120.000 exemplaren van zijn boeken verkocht.

Wil jij auteur Jeroen Windmeijer ontmoeten? Dat kan tijdens de Online Schrijversdag op zaterdag 27 maart. Het programma start om 10.30u. Meld je aan via https://www.schrijversacademie.nl/studiedag/

Zintuigen op scherp – Kathy Mathys

/in , , , , /door

Dinsdagochtend, iets over achten. Ik spring op de fiets en rij het pad af. Boven mij hoor ik een zwerm kauwen en in de verte het geluid van de snelweg. De kou, die hoort bij dit staartje van de winter, snijdt in mijn gezicht. Ik ruik de bloemige geur van het wasmiddel waarmee ik mijn sjaal onlangs heb gewassen. Mijn zintuigen staan op scherp. Dat is zeker niet altijd het geval. Vaak word ik opgeslokt door wat de geest ook maar aan gedachten produceert. Juist op die momenten is het goed om stil te staan bij wat je zintuigen vertellen.

Diane AckermanHet allermooiste boek over de rijkdom van ons zinnelijke leven is Reis door het rijk der zinnen. Een cultuurgeschiedenis van onze zintuigen van Diane Ackerman. ‘Wat is de wereld toch zinnenprikkelend,’ schrijft ze in de inleiding. Ook vertelt ze over een van de grootste sensualisten aller tijden, de doofstomme Helen Keller. Kellers overige zintuigen waren zo fijn afgestemd dat wanneer ze haar handen op de radio legde om van muziek te genieten, ze kon voelen of het blaas- of snaarinstrumenten waren.

Van mijn werk wordt gezegd dat het zintuiglijk is, wat ik opvat als een compliment. Ook ik ben een sensualist, heb zelfs een boek geschreven over een van de zintuigen, smaak. Een bitterzoete verkenning. Als fictieschrijver zet ik in op zintuiglijke details. Mijn personages laten zich vervoeren door de geur van potloodslijpsel of de smaak van opgelegde citroenen. De textuur van een tafelkleed voert hen terug naar de kindertijd. Ze banen zich een weg door het rumoer van de stadsjungle of de stilte van een oerbos. Wie als schrijver aandacht besteedt aan het zintuiglijke leven, zorgt voor verdieping, brengt de lezer dichterbij.

Wil jij ook graag leren hoe je zintuiglijke details kan inzetten in je werk? Doe dan mee aan onze workshop Zintuiglijk schrijven op 10 april. Meld je hier aan.

Over Kathy Mathys

Kathy Mathys is schrijfster, literair journaliste en schrijfdocente. Voor de Vlaamse krant De Standaard schrijft zij over Engelstalige literatuur, voor Bouillon Magazine over eten. Zij zat in de jury van de AKO Literatuurprijs, de Gouden Uil en de ANV Debutantenprijs. Aan de Hogeschool Amsterdam volgde zij de opleiding tot docent creatief schrijven. Haar eerste boek ‘Smaak. Een bitterzoete verkenning’ (De Bezige Bij) verscheen in 2015. Haar roman ‘Verdwaaltijd’ is verschenen in januari 2018.

www.kathymathys.nl

Krijg toch allemaal de kleren – ongepaste en ontroerende verhalen uit de kast

/in , , /door

Tijdens een les van de Online Schrijfopleiding, gegeven door docent Tania Heimans, kregen studenten de opdracht in hun kledingkast te duiken en een monoloog vanuit een van hun kledingstukken te schrijven. Zo kwam onder meer een verontwaardigde string tot leven, een trui die rouwt, en een eenzaam shirt dat tijdens de lockdown niet meer kan schitteren. Daarbij werd als verzameltitel bedacht: Krijg toch allemaal de kleren – ongepaste en ontroerende verhalen uit de kast. 

De trui van Pa – Annemarie Beeker

De trui van paIk begrijp het nog steeds niet. Waar ben ik toch, waar is de oude man? Deze kast ken ik niet, ik hoor in een la. Een vrouwenhand haalt me eruit, steeds een andere hand: ruw, zacht, met een snelle greep of bedachtzaam. Ze vouwt me uit en trekt me over het hoofd van de oude man, die tegenstribbelt. Soms roept hij: ‘Help me, help me!’ Dan stelt de vrouw hem gerust.
Maar dat is allemaal weg, ik lig in een vreemde kast, waar een vrouw me uithaalt. Het is nu steeds dezelfde vrouw. Ze trekt mij over haar hoofd, wat vreemd aanvoelt. Soms is het net alsof ze tegen me praat, of verbeeld ik me dat? En één keer heeft ze gehuild toen ze me in haar handen hield en teruglegde in de kast.
Toch begint het een beetje te wennen, en ondanks dat ik het beeld van de oude man niet uit mijn hoofd krijg, besef ik dat ik nu hier ben en blijf, bij deze vrouw, die me aantrekt en wast en weer opvouwt.

Groene korte jurk – Ursula B. Wick

Groene korte jurkjeWat een ontzettend mooi mens is zij toch. Ik ben verliefd op haar, met die kuiltjes in haar wangen. Ze legt me op het bed en pakt haar favoriete pumps. Jammer genoeg lukt het haar niet om daarin te komen. Haar voeten zijn dikker dan wat ik van haar gewend ben. Wanneer ze haar schoenen aan weet te krijgen, die wel passen, probeert ze mij aan te trekken. Vaak trekt ze mij aan op mooie dagen waardoor ik heerlijk kan genieten van het zonnetje. Zo ook vandaag. Al hoop ik dan dat mijn mooie groene kleur niet verbleekt. Deze dag zit ik strakker om haar lichaam dan normaal. De naden knappen bijna. Waardoor is ze zo gegroeid? Haar buik steekt nu meer naar voren dan anders.

In de winkel was ze slank en heb ik naar haar geflirt. In het kledingrek heb ik heen en weer gewiegd aan de kledinghanger zodat ze mij pakte en meenam naar haar huis.  Ik geniet van haar streling over mij heen wanneer ze haar buik aanraakt. Dan voel ik ineens haar buik bewegen. Wat is dat?

Hartstocht’lijk Hempje – Daphne Jager

HempjeDaar lig ik dan, in een klein, muffig hoekje van je kledingkast. Je had me ook meteen in de kledingbak bij de supermarkt kunnen gooien. Dan waren we beiden beter af geweest. Nu neem ik alleen maar kostbare ruimte van je in. Want zeg nou zelf: je hebt er wel een rommeltje van gemaakt. Alsof je hier alleen woont. Maar ach, da’s waar, je wóónt hier ook alleen, arme trien.
Je doet vaak alsof je de koning te rijk bent. Maar mag ik je er even op wijzen, jonge dame, dat je leven er dankzij mij heel anders uit zou kunnen zien. Nam je mijn oudroze, authentiek tule huidje eens tussen je vingers, liet je mijn zachte kanten rand eens echt tot je spreken, dan zag je meer. Dan zag je verleiding, levenslust, hartstocht. De mogelijkheid tot alles wat je nu al zolang moet missen. En dat voor nog geen tientje, dat weet je zelf nog wel. Maar nee, mevrouw houdt van kuis en zakelijk, kil zul je bedoelen. Nee, trien, als jij nog vóór je zestigste aan een man wil blijven plakken, DRAAG MIJ dan in vredesnaam. Je wordt er een ander mens van, let op mijn woorden.

Monoloog van een colbert – Ilse van Loon

ColbertAl jaren hang ik hier. Af en toe word ik bevoeld, bepoteld en weer net zo makkelijk teruggehangen. Ik heb collegae zien verdwijnen in zakken. Ik heb ze “good luck” en “bon voyage” gewenst, maar nooit mocht ik mee. Ik voel me afgedankt, maar niet goed genoeg om verder te mogen gaan.
Het zou natuurlijk kunnen zijn dat je dakloos wordt. Dat je rondzwerft en van hand tot hand gaat omdat niemand je wil dragen. Of misschien wel bij het Leger des Heils een plek krijgt, waar je een ongewassen sloeber nog enig aanzien mag geven.
Maar wie weet zou ik ontdekt worden door een modeontwerper in Parijs die me vermaakt en me de eer en roem geeft die ik verdien. Me aan een vrouw koppelt die me draagt, die fier rechtop loopt. En: op hakken!
Want wie denkt ze wel dat ze is? Een colbert, maar geen hakken. Pfuh! Nou van mij mag ik mee hoor, in de volgende zak!

Kledingstuk – Marjolein Braas

JurkWat ik het liefste zou willen? De hele avond met je dansen op muziek! We zouden met jouw vriendinnen de club ingaan en aan de bar gelijk een rondje shotjes bestellen. Dit keer zou ik wel voor tequila gaan, omdat de wodkashotjes de vorige keer niet goed vielen. De zwarte jurk die je toen aan had hangt nog steeds te stinken. En we gaan dan de hele avond dansen op de muziek. Samen met een knappe man, die we na een half uur verlaten omdat het tijd is om naar de volgende club te gaan. Ook op het volgende adres hoeven wij ons drinken niet zelf te betalen en dansen we de hele avond op de muziek. En wanneer het eerste ochtendlicht verschijnt, gaan we richting huis en hang ik tevreden over de leuning van de stoel.

Lichtgeraakte lingerie – Sabine Gusinklo

LingerieMinimalisme…
Als er iets meer tijd en iets meer geld, gewoon een beetje méér in mij was gestoken dan was ik een fatsoenlijke onderbroek geweest! Gewoon een degelijke onderbroek, met meer stof, meer ruimte, meer inhoud. Zijn ze helemaal gek geworden met dat ‘minder is meer’? Alsof je te veel onderbroek kunt hebben! Nog meer van minder betekent naakt! Naakt!

Shirt met glitters – Saskia Habraken

Shirt met glittersIk houd van zwieren in de stad, van eindeloos kroeg in en kroeg uit, van alle drankjes proeven die er zijn, van dansen tot ik niet meer staan kan, van sjansen met elke barman. Ik ga pas naar huis als het café wordt schoongemaakt. Nachtenlang ben ik wakker, pas als het licht wordt en de dag aanbreekt, haal ik de verloren slaap in. En laat dat, wat mijn leven is, onmogelijk zijn geworden door een virus! Wat moet ik met mijn nachten
als ik er niet op uit kan? Wat moet ik met mijn dagen nu ik ineens wakker ben? Thuis is voor mij niets anders dan een plek waar ik gewassen word en in de kast hang zodat ik me kan opladen voor weer een nieuwe nacht vol avontuur. Een eindeloze leegte strekt zich voor mij uit en ik kan alleen maar hopen dat het me snel lukt om deze op een andere manier in te vullen.

 

Benieuwd naar de opleiding van deze studenten? Bekijk dan de Online Schrijfopleiding.

Missie Turkije – Louis Westenenk en de Armeense kwestie | door Nadette de Visser

/in , , , , , /door

Missie TurkijeHet is mei 1914: Nederlands diplomaat Louis Constant Westenenk is met een missie naar Constantinopel vertrokken, in het Turkse hart van het Ottomaanse Rijk. Namens de Europese grootmachten heeft hij de opdracht gekregen om als inspecteur-generaal in Oost-Anatolië een semi-onafhankelijk gebied te besturen waar Armeniërs, onderdrukt door groeiend Turks nationalisme, hun toevlucht kunnen zoeken. Dan breekt de Eerste Wereldoorlog uit. Roemloos wordt Westenenks missie afgeblazen als Ottomaans Turkije zijn eerste schreden zet op het strijdtoneel. Het zal de preambule vormen voor de Armeense Genocide.

Ruim een eeuw na Westenenks onderhandelingen lopen de spanningen tussen Europese mogendheden en Turkije opnieuw regelmatig op. Kunnen we leren van de geschiedenis of herhalen we steeds onze fouten? Aan de hand van historische figuren, dagboeken van Westenenk, boeken, brieven en ambtsberichten van zijn tijdgenoten en gesprekken met hedendaagse journalisten en academici en anderen in het Nederland en Turkije van nu, wordt inzichtelijk hoe de ontwikkelingen van 1914 in relatie staan tot die van nu.

Een Nederlands diplomaat in Constantinopel aan de vooravond van de Armeense genocide – en wat wij een eeuw later van hem kunnen leren.

Nadette de Visser

Over Nadette de Visser

Nadette de Visser is, naast docent aan de Schrijversacademie, auteur en journalist. In 2008 verscheen haar boek Standplaats Jeruzalem/Al Quds. Sinds 2013 is ze vaste medewerker van het Amerikaanse nieuwsmedium The Daily Beast. Haar werk verscheen onder meer in Newsweek, de Volkskrant, Het Parool en NRC Handelsblad.

Missie Turkije verschijnt 21 januari 2021.

De geur van sake – door Kathy Mathys

/in , , /door

Mijn eerste boek was er een over eten. In Smaak. Een bitterzoete verkenning beoefende ik de kunst van het aandachtig kijken, luisteren, ruiken, proeven en voelen. Ik schreef: ‘Granaatappelpitten zien eruit als glazige juwelen. Ik hou van het knerpende geluid in mijn mond wanneer ik erin bijt, als voetstappen in de verse sneeuw. De smaak is eerst zoetig en na wat kauwen komen de zure en wrange tonen naar boven, de smaak bouwt zich op in de mond en maakt gulzig.’ Over deze geliefde vrucht had ik net zo goed een haiku kunnen schrijven, eentje in de stijl van Bashō:

 

Golvende zee,

geur van sake

De oogstmaan komt op.

 

Ik ging workshops Schrijven over smaken en geuren geven, deelde partjes sinaasappel uit. ‘Wat proef je?’ vroeg ik. ‘Proef met al je zintuigen.’ Op basis van de observaties schreven de deelnemers smaakhaiku’s. De gedichten waren blijmakend en feestelijk. Dat smaakte naar meer. Sindsdien ben ik me gaan verdiepen in dit geliefde, universele genre dat in Japan door bijna iedereen wordt beoefend, van het schoolkind tot de gepensioneerde circusdirecteur.

Een haiku bestaat uit drie regels en telt zeventien lettergrepen (vertaalde gedichten tellen vaak meer of minder lettergrepen). Traditioneel gaan ze over de natuur, maar dan moet je wel weten dat het onderscheid tussen mens en natuur niet bestaat in Japan. Dit is er eentje van Natalie Goldberg. Je kent haar wellicht als de schrijver van Schrijven vanuit je hart (Writing Down the Bones):

 

This black pen

feels meaty

in a writer’s hand

 

Natalie heeft zonet een boek gepubliceerd over het haikugenre. Het is erg toegankelijk en leest fijn: Three Simple Lines. A Writer’s Pilgrimage into the Heart and Homeland of Haiku. Bij haar las ik het hartverscheurende verhaal van de Japanse dichter Shiki die zo ziek was dat hij de laatste vijf jaar van zijn leven het bed niet uit kwam. Hij stierf jong. Shiki schreef: ‘De kleine tuin is mijn universum en zijn planten en bloemen vormen het enige materiaal voor mijn gedichten.’ Met zicht op zijn tuin schreef hij veel haiku’s, deze bijvoorbeeld:

 

Trekkende zwaluwen!

naar de Stille Oceaan

vliegen ze dapper.

 

Ik besef nu dat haiku’s echt gedichten zijn voor deze tijd waarin we zoveel behoefte hebben aan vertraging en verstilling. Haiku’s lezen heeft op mij hetzelfde effect als mediteren of wandelen in het bos, langs het strand. Ze brengen een moment van bezinning. Geïnspireerd door mijn haiku-onderzoek heb ik nu een workshop ontworpen waarin je haiku’s leert schrijven. In de lente is het zover! Je kan je nu al aanmelden (zie onderaan dit blogbericht). Om vast in de voorjaarsstemming te komen, sluit ik af met een haiku van dichteres Chiyo-ni:

 

Langs het strand, bij eb –

elk ding dat wij oprapen

beweegt in de hand.

 

 

Kathy Mathys is schrijver, journalist en schrijfdocent.
www.kathymathys.nl

Wil je graag haiku’s leren schrijven? Zaterdag 8 mei geeft Kathy een workshop Haiku’s schrijven. Meld je hier aan.