Van opleiding naar bundel – Martijn Lindeboom

Door: Martijn Lindeboom, docent ‘Fantasy en sciencefiction schrijven’

Martijn Lindeboom

Voor uitgeverij De Geus stel ik een bundel met speculatieve verhalen – voornamelijk sciencefiction – samen, getiteld De komeet. Dit doe ik samen met auteur Vamba Sherif, net als ik woonachtig in Groningen. We kregen het idee voor de bundel toen we tijdens een werklunch het hadden over het opvallende fenomeen dat vrijwel iedereen die in Nederland en Vlaanderen SF, fantasy of horror schrijft en publiceert, of meedoet aan schrijfwedstrijden voor die genres, wit is. We hadden al het plan opgevat om daar een artikel over te schrijven (zie: https://www.hebban.nl/artikelen/op-zoek-naar-diversiteit-in-het-speculatieve-genre), toen Vamba uitriep ‘waarom maken we niet een bundel?’ 

Ik was meteen enthousiast en binnen een week hadden we een boekvoorstel opgesteld. De kern van het voorstel luidde: “In 1920 werd The Comet van W.E.B. Du Bois gepubliceerd. In die tijd was een dodelijke komeet nodig om toenadering tussen een zwarte man en een blanke vrouw mogelijk te maken. In 2020 is de wereld veel veranderd, maar racisme en discriminatie zijn nog lang niet uitgeroeid. De samenstellers willen onderzoeken of de fantasie alle diverse mensen in de Lage Landen nader tot elkaar kan brengen. Dit is bij uitstek het moment om auteurs van diverse achtergrond uit Nederland hun fantasie los te laten op dit thema, met The Comet als samenbindend thema.” 

Dat stuurden we naar verschillende uitgevers en tot onze blijdschap kregen we van twee uitgeverijen positief antwoord. We moesten dus kiezen, in literatuurland een enorme luxe natuurlijk. Niet alleen omdat de Nederlandse uitgeefwereld erg wit is, maar ook omdat er nauwelijks oorspronkelijk Nederlandstalige boeken in het speculatieve genre uitgegeven worden.  

We zijn met uitgeverij De Geus in zee gegaan en werken nu al bijna een jaar – af en aan – aan het werven van auteurs, het lezen van verhalen en het zelf schrijven van een inleiding/ aanleiding én een gezamenlijk verhaal.  

We hadden de bundel eind vorig jaar grotendeels rond, maar waren nog op zoek naar één auteur extra. Het toeval wilde dat in mijn specialisatie Fantasy en sciencefiction schrijven een auteur zit, die werkt aan een verhaal dat perfect bij De komeet past. Daarom heb ik student Liang de Beer gevraagd haar verhaal uit te werken en dat heeft ze uitstekend gedaan. Haar verhaal, met de titel ‘De staart van de komeet’, is een dystopisch toekomstverhaal over een pasgetrouwd stel met Chinees-Indische roots, dat remigreert naar Jakarta Kota, de (dan inmiddels voormalige) hoofdstad van Indonesië. Het is een prachtig geschreven schets van een geloofwaardige en deprimerende toekomstwereld, die de lezer diep zal raken. Liang is hard aan de weg aan het timmeren, met al een andere bundelpublicatie op haar naam (Antonlogie, in 2021 verschenen bij Atlas Contact) en nu een verhaal in De komeet, terwijl ze ook aan haar schrijfvaardigheden werkt bij de Schrijversacademie. Waar een opleiding bij de Schrijversacademie zoal toe kan leiden! 

In mei verschijnt de bundel en we zijn van plan om samen met de auteurs en de uitgever veel ruchtbaarheid aan te geven, onder andere met een mini-symposium over diversiteit en speculatieve verhalen. Ik vind het erg leuk dat via Liang en mij de Schrijversacademie daar ook een bijdrage aan levert. 

 


Lees de blog van Martijn Lindeboom over schrijfwedstrijden: Schrijfwedstrijden: scherp je vaardigheden!

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Schrijfwedstrijden: scherp je vaardigheden! – Martijn Lindeboom

Schrijfwedstrijden: scherp je vaardigheden!

Door: Martijn Lindeboom, docent ‘Fantasy en sciencefiction schrijven’

Meedoen aan schrijfwedstrijden is een leuke en uitdagende manier om je schrijfvaardigheden te testen en aan te scherpen. Dat is helemaal het geval als bij een wedstrijd ook feedback op je verhaal geleverd wordt.

Naast het geven van de opleiding ‘Fantasy en sciencefiction schrijven’ bij de Schrijversacademie ben ik onder andere de schrijfwedstrijdencoördinator van Lezerscommunity Hebban.nl. Sinds een aantal jaren organiseren we op Hebban schrijfwedstrijden, in aanvulling op alle informatie en activiteiten voor lezers. We willen beide doelgroepen bedienen: de schrijvers door het bieden van de uitdaging van verschillende wedstrijden en de lezers door voor hen de beste verhalen uit die wedstrijden beschikbaar te stellen. Geselecteerde lezers helpen ook mee met het beoordelen van de inzendingen, dus de schrijvers worden zo direct aan hun doelgroep blootgesteld.

Twee van de schrijfwedstrijden die ik samen met de rest van de Hebban Crew organiseer hebben én een geldprijs (500 euro voor de winnaar) én publicatie (als Hebban ebook voor de top 5 (met publicatievergoeding) en als SAGA luisterboek (met luisterboekcontract)) én feedback voor alle deelnemers.

Het gaat dan om de Harland Awards schrijfwedstrijd (voor fantasy, sciencefiction, horror, magisch realisme en aanverwanten) en de Zilveren Strop (voor thrillers en spannende verhalen). Voor beide schrijfwedstrijden geldt een woordlimiet van 7.500 (dus een kort verhaal). De deadline van de Harland Awards is 31 oktober 2021 en die van de Zilveren Strop is waarschijnlijk begin maart 2022. Elk verhaal wordt gelezen door een groep voorselecteurs die hun oprechte feedback geven. De verhalen die tot de finale doordringen krijgen ook nog beoordelingen van de vakkundige jury. Heel veel feedback dus, ook als je niet direct hoog eindigt.

Voor ik schrijfwedstrijden ging organiseren, deed ik er aan vele mee en won ik er ook een paar. Het meedoen heeft me veel geleerd, zoals op deadline schrijven, maar ook over wat lezers waarderen en wat mijn sterke en mindere kanten waren. Ik raad alle schrijvers van de Schrijversacademie van harte aan om een keer mee te doen aan een schrijfwedstrijd, op Hebban of elders.

Wil je op de hoogte blijven, houd dan het Schrijverskanaal van Hebban in de gaten: https://www.hebban.nl/schrijven

 


Lees de blog van Tania Heimans over schrijfwedstrijden: Hoe win je een schrijfwedstrijd?

Lees de nieuwste blog van Martijn Lindeboom over zijn bundel: Van opleiding naar bundel

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Fantastische boekentips voor de feestdagen – door Martijn Lindeboom

Drie keer drie boekentips

Mijn favoriete genre is sciencefiction, kort daarop gevolgd door fantasy. Gelukkig maar, aangezien ik de opleiding Fantasy en Sciencefiction schrijven geef bij de Schrijversacademie. In het kader van de Schrijversacademie-advent heb ik drie keer drie boekentips voor tijdens de feestdagen.

Niet bij iedereen zullen de speculatieve genres even bekend zijn, daarom heb ik drie niveaus in mijn aanbevelingen aangebracht. Allereerst heb ik een aantal boekentips voor lezers en schrijvers die de fantastische genres nog helemaal niet kennen maar wel nieuwsgierig zijn (let op: de meeste genreboeken zijn wel behoorlijk lijvig). Daarna een paar klassiekers die elke serieuze SFF lezer in zijn boekenkast zou moeten hebben. En ten slotte een stel aanraders voor doorgewinterde fans die wel eens van de gebaande paden willen afstruinen.

Introductieboeken

De beer en de nachtegaal

Om in de winterse sferen van deze feestdagen te blijven: De beer en de nachtegaal van Katherine Arden, een verhaal – een sprookje voor volwassenen – dat speelt in middeleeuws Rusland. Uitstekend geschikt om tijdens Kerst kennis te maken met fantasy.

The Expanse

Ook koud, maar dan omdat het vooral in de ruimte speelt, is de serie The Expanse (ook uitstekend tot serie gemaakt), beginnend met Leviathan ontwaakt, geschreven door het duo James S.A. Corey. De rivaliteit tussen Aarde, Mars en de bewoners van de asteroïdengordel wordt op scherp gezet als er een gevaarlijk protomolecuul van buiten ons zonnestelsel wordt ontdekt. Spannend, toegankelijk en erg goed uitgewerkt.

De twaalf koningen van Sharakhai

Heel andere koek dan: we gaan naar de hitte van de woestijn, waar De twaalf koningen van Sharakhai zich afspeelt. Auteur Bradley Beaulieu schetst een interessante, deels op Duizend-en-een-nacht gebaseerde, wereld en heldin Çeda, die de geheimen van de twaalf koningen probeert te ontwarren.

Klassiekers voor iedereen

In de ban van de ring

Het absolute basisboek van de fantasy (hoewel zeker niet het eerste) is natuurlijk In de ban van de ring van de Britse auteur J.R.R. Tolkien. Epische fantasy met alle klassieke elementen: een queeste, fantastische wezens, een duistere,

verschrikkelijke tegenstander met enorme legers en een oorlog van goed tegen kwaad. De meeste mensen zullen in elk geval de films kennen, die vrijwel elke Kerst weer herhaald worden op televisie.

Duin

In de sciencefiction is de Duin-serie van Frank Herbert een van de absolute klassiekers. Weer een woestijnwereld, maar heel anders uitgewerkt dan Sharakhai. De Atreides-clan krijgt het beheer over de planeet Arrakis (in de volksmond Duin genoemd), waar de specie gewonnen wordt: een drug die mensen langer laat leven en soms voorspellende gaven wakker maakt. Dat gaat natuurlijk niet zonder slag of stoot, want de vijandige Harkonnen-familie moet vertrekken en zweert wraak, terwijl in de woestijn de geheimzinnige Vrijmans zich schuilhouden. Verfilmd en tot serie gemaakt, maar nooit werd de visie van Herbert echt gevangen.

1984

Het dystopische subgenre is enorm populair geworden, vooral bij YA-lezers, door series als De Hongerspelen en Divergent, maar de oervader van het genre is 1984 van George Orwell. Naast het verhaal van de onderdrukking door Big Brother (een term die iedereen kent) is het een ideeënroman die diep in de menselijke psyche graaft. Vooral de uitwerking van Nieuwspraak – de taal die langzaam door de heersers ingevoerd wordt en waarin je je niet opstandig kunt uitdrukken – is briljant. Ook verfilmd, heel goed gedaan, maar niet voor een gezellig avondje.

De diepte in

Het recht van de Radch

Heb je al aardig wat SF en fantasy gelezen en wil je meer de diepte in, dan is Het recht van de Radch van Ann Leckie misschien iets voor je. Het boek bevat veel verschillende ideeën (zoals AI met meerdere lichamen, een Dysonbol, omgedraaide genderprioriteiten en SF economie) en twee verhaallijnen in verschillende tijden. Hoofdpersoon Breq is enigmatisch, maar goed uitgewerkt en interessant.

The Tensorate

De als non-binair en queer identificerende JY Yang uit Singapore schrijft aan een serie novelles: The Tensorate (nog niet vertaald). Het openingsverhaal The Black Tides of Heaven is een vervreemdende kennismaking met een op het Verre Oosten gebaseerde fantasiewereld waar de zon meerdere keren per dag opkomt en ondergaat en waar verschillende vormen van magie en technologie op elkaar inwerken. Prachtig uitgewerkt, sfeervol en dynamisch, maar niet makkelijk te doorgronden.

The Quantum Thief

De Finse auteur Hannu Rajaniemi schrijft nog een stapje hermetischer in zijn Jean Le Flambeur-serie. De opening van The Quantum Thief is verwarrend en suggereert al een groot aantal ideeën (van game theory en de werking van geheugen, tot uploading en Von Neumann-machines), waardoor je snel moet schakelen als lezer. Als hoofdpersoon Jean door Oortwolkkrijgster Mieli en haar levende ruimteschip Perhonen uit de Dilemmagevangenis gered wordt, gaat het verhaal pas echt los.

Dit zijn maar negen van de duizenden geweldige boeken uit het fantastische genre. Als je tips wilt, laat me dat dan weten!

Fijne feestdagen en alvast een fantastisch 2019.

Martijn Lindeboom


Over Martijn Lindeboom

Martijn Lindeboom debuteerde in 2005 met zijn historische fantasyboek De legende van de Zwarte Wolven. Sindsdien zijn er nog acht boeken van zijn hand verschenen. Vijf historische verhalenboeken (gebaseerd op archeologie en/of geschiedenis), twee fantasyboeken, één thriller en een non-fictieboek over het schrijven van fantasy en sciencefiction. Het boek Lagen in Stad werd in 2014 uitgeroepen tot Beste Groninger Boek. Naast boeken zijn er meer dan tachtig van Martijns verhalen gepubliceerd in tijdschriften, bundels en als luisterboek of ebook.

Vanaf 2011 organiseerde Martijn de grootste schrijfwedstrijd voor sciencefiction-, fantasy- en horrorverhalen in de Lage Landen: de Harland Awards (voorheen de Paul Harland Prijs). Ook heeft hij een aantal keer verschillende schrijfwedstrijden gejureerd en sinds 2013 geeft hij regelmatig workshops en cursussen over het schrijven van fantasy en sf. Deze ruime ervaring, gecombineerd met het enorme aantal boeken op zijn gelezen stapel, bracht hem er toe om voor de Schrijfbibliotheek van uitgeverij Atlas Contact het boek Hoe schrijf je fantasy en sciencefiction? te schrijven. Dat deed hij samen met Debbie van der Zande, die als redacteur en veellezer haar eigen ervaring aan het boek toevoegde.

Als docent van de Schrijversacademie geeft Martijn de specialisatie ‘Fantasy en sciencefiction schrijven’ Martijn zal je verder helpen je fantasie in te zetten om geweldige verhalen te schrijven.

 


Lees de nieuwste blog van Martijn Lindeboom over zijn bundel: Van opleiding naar bundel.

Ga terug naar het overzicht van alle blogs

Fantasy en science fiction schrijven – Robin Langerak

Na een omweg via de opleidingen Thrillers, Romans en Kinderboeken begon ik in het voorjaar eindelijk aan de opleiding Fantasy en Science Fiction met Martijn Lindeboom. “Waarom?” vroegen mijn vrienden. “In fantasy kan toch alles, daar hoef je nauwelijks voor te kunnen schrijven?”

Aldus één van de hardnekkigste vooroordelen over fantasy en science fiction. Natuurlijk, in fantasy kan een heleboel, maar het moet wel kloppen! Wil je een hoofdpersoon die half weerwolf, half fee is? Origineel, maar dan moet je wel uitleggen hoe een weerwolf en een fee voor nageslacht hebben gezorgd. Nee, niet hardop zeggen, want ik wil de details helemaal niet weten, maar je moet de lezer er wel van overtuigen dat je het uit kúnt leggen. Alleen zo kun je een fantasy-wereld geloofwaardig overbrengen.

Fantasy schrijven Schrijversacademie schrijfopleidingen

Des te belangrijker is het dat je één of meer kritische meelezers hebt die bij alles wat je schrijft vragen: “hoe dan?” Dat kun je doen door een schrijfopleiding te gaan volgen, maar voor degenen onder ons die niet van de makkelijke weg houden is er ook een andere manier. Mijn dochter is net 5 maanden en ze moet nog leren praten, maar als ik haar één van mijn verhalen voorlees kletst ze er vrolijk doorheen, wat ik interpreteer als “Ja, maar papa: hoe dan?”

Kortom: ik heb een meelezer gemaakt die de hele dag beschikbaar is, die waarschijnlijk (zodra ze kan praten) kritischer is dan ik aankan, maar die nog genoeg verbeelding heeft om een fantasy-verhaal op waarde te kunnen schatten. Nadeel is dat dat wel negen maanden voorbereidingstijd heeft gekost en dat er waarschijnlijk nog vele tienduizenden euro’s in gaan zitten. Misschien had ik het bij een schrijfopleiding moeten laten…

Over de auteur:

Robin Langerak volgde van het voorjaar 2014 tot het najaar van 2016 verschillende opleidingen bij de Schrijversacademie, schrijft inmiddels semi-professioneel korte verhalen voor Engelstalige tijdschriften en werkt hard aan zijn Robin Langerak Fantasy Schrijvenschrijverscarrière in het Nederlands. Hij schrijft al fantasy-verhalen sinds zijn jeugd en hoopt ooit nog een boek te publiceren.

Interesse in de opleiding Fantasy & science fiction schrijven? klik hier